Đức Piô X tên thật là Giuseppe MelchiorSarto sinh ngày 2-6-1835
trong một gia đình nghèo, cha làm nhân viên phát thư, mẹ làm thợ may tại làng
Riese, trong xứ Vênêtia, tỉnh Trévise, nước Ý. Ngài vào chủng viện ở Pađua,
chịu chức linh mục năm 1858, làm phó xứ Tombolo, trở thành kinh sĩ nhà thờ
chánh tòa Trévisr năm 1875. Năm 1884, làm Giám mục Mantoue, thượng phụ giáo chủ
Venise và Hồng y năm 1893, rồi được bầu làm Giáo hoàng ngày 4-8, đăng quang
ngày 8-9-1903. Là vị Giáo hoàng theo khuynh hướng bảo thủ, không có tài ngoại giao,
nhưng ngài tạo được một thế quân bình giữa sự nghiêm chặt về tín lý và sự cởi
mở quảng đại đối với mọi người bằng cách cư xử mềm dẻo, cảm thông, tận tình,
đầy lòng bác ái và rất quan tâm đến người nghèo. Với khuynh hướng bảo thủ, ngài
chống đối, lên án mọi tư tưởng dân chủ, nhất là khi người ta gán cho nó giá trị
Kitô giáo, ngài coi dân chủ là một đường lối vô chính phủ, chống lại trật tự đã
được quy định, nhờ đó ngài được nhiều kẻ ủng hộ. Ngài tụ họp quanh mình những
nhân vật tài năng như đức Hồng y Rafael Merry del Val, một người thông thạo
nhiều ngôn ngữ, làm giám đốc Viện Hàn lâm, được ngài bổ nhiệm làm bộ trưởng
ngoại giao. Dưới giáo triều này, Đức ông Gaspari tiếp tục soạn quyển Giáo luật
sẽ được công bố năm 1917. Ngài cũng cho biên soạn cuốn giáo lý mang tên Piô X.
Mặc dù theo khuynh hướng bảo
thủ, nhưng về hành chánh, đức Piô X tỏ ra là nhà cải cách. Ngài canh tân Giáo
triều Roma bằng Hiến chế Sapienti Consilio ban hành ngày 29-6-1908. Qua đó,
ngài nhấn mạnh đến việc cải tổ lại cơ cấu hàng giáo phẩm, nhấn mạnh về kỷ luật
và việc đào tạo hàng giáo sĩ.
Ngài cũng phải đối mặt với tình
hình tại Pháp, khi Nghị viện bỏ phiếu thông qua việc tách rời Giáo hội và nhà
nước vào ngày 9-12-1905, từ đó tài sản của các giáo sĩ bị tịch thu, các hội
dòng bị giải tán. Dù các Giám mục Pháp vẫn chấp nhận luật pháp, nhưng ngài vẫn
ra thông điệp Vehementer nos ngày 11-2-1906, bài phát biểu “Gravissimum” trước
Hồng y đoàn ngày 21-2-1906 và Thông điệp Gravissimo officii murere ngày
10-8-1906. Tỏ ra hòa hoãn hơn đối với nước Ý, bằng cách bãi bỏ lệnh cấm giáo
dân tham dự vào đời sống quốc gia, ngài cố gắng hết sức để ngăn chặn thế chiến
thứ nhất bùng nổ năm 1914 và qua đời ngày 20-8-1914.

